پاسخ کامل خودآزمایی های درس های زبان فارسی اوّل دبیرستان

پاسخ خودآزمایی زبان فارسی ( 1 ) خودآزمایی درس اول : 1 – چرا استفاده از زبان آسان است؟ با یک مثال توضیح دهید؟

استفاده از زبان به این دلایل آسان است. 1. ما این کار را از سال اول زندگی و به تدریج شروع می کنیم. 2. طرز استفاده از آن را بطور طبیعی فرا می گیریم، بی آن که به درس و مدرسه نیاز داشته باشیم. به عنوان مثال : کودک بعد از ماه های نوزادی با پدر و مادر نزدیکان خود ارتباط برقرار می کند و حتی با ادای واژه هایی «ماما، بابا ...» از زبان استفاده می کند.

2 – سه کلمه بگویید که وجود خارجی ندارد اما چون در زبان ما بکار رفته اند برای آنها بیرون از ذهن خود قائل به وجود خارجی شده ایم.

به جز کلمات سیمرغ، دیو که درس آمده می توان کلمه های ققنوس ، هیولا، غول و اژدها را نام برد.

3 - آیا شناخت زبان با توانایی استفاده از آن یکی است؟

خیر، چون ما از زبان به آسانی استفاده می کنیم ولی برای پاسخ به سؤال چرا ، حرف زدن را خود یاد می گیریم اما نوشتن را در مدسه و پاسخ به سؤالاتی نظیر این، همه در گرو شناخت زبان است.

خود آزمایی درس دوم : 1 – در نوشته های زیر جمله ها را مشخص کنید و نهاد و گزاره هر جلمه را تعیین کنید.

(علمای بزرگ دائم (نهاد)) در (لشگرگاه، رفت و آمد داشتند(گزاره))، و (غزالی(نهاد)) از (برخورد با آن بهره ها می یافت(گزاره)). ([غزالی](نهاد)) (با بعضی از آن ها مناظره می نمود(گزاره)) ([غزالی](نهاد)) شاید (از بسیاری از آن ها استفاده(گزاره)) می کرد.

2 – برای گزاره ها، نهاد و برای نهادها گزاره های مناسب بیابید.

سعدی و مولوی دو تن از شاعران بزرگ ایران زمینند. شاهنامه ، اثر بسیار ماندگار حکیم ابوالقاسم فردوسی است. شناسه، نهاد اجباری جمله است. برادر بزرگم امسال به دانشگاه راه یافت. دانشگاه پایگاه علم درونش است.

3 – در هر یک از تمرین های زیر، واژه هایی داده شده است. این واژه ها را بطور مناسب دو جمله نمونه، جانشین سازی کنید. هر جا لازم است تغییرات دیگری نیز بدهید، در هر تغییر، نهاد و شناسه را مشخص کنید. جمله های جدید را مطابق نمونه بنویسید

پیرمرد کودکان را به خانه رساند. جمله نهاد گزاره پیرمرد پیرمرد پیرمرد پیرمرد پیرمرد پیرمرد کودکان را به خانه رساند (Øشناسه) (Øنشانه  به معنی نبود شناسه است) کودک را به خانه رساند (Øشناسه) را به خانه رساند (Øشناسه) او را به خانه می رساند (Øشناسه) او را به خانه رسانده بود(Øشناسه)

2 – انسان آگاه وظیفه اش را به خوبی انجام می دهد.

جمله نهاد گزاره انسان آگاه اعضای جامعه دانش آموز ما همه اعضای خانواده شما من وظیفه اش را به خوبی انجام می دهد(د : شناسه) وظیفه شان را به خوبی انجام می دهند(ند : شناسه) وظیفه اش را به خوبی انجام می دهد (د : شناسه) وظیفه مان را به خوبی انجام می دهیم (یم : شناسه) وظیفه شان را به خوبی انجام می دهند (ید : شناسه) وظیفه تان را به خوبی انجام می دهید ( ید :‌شناسه) وظیفه ام را به خوبی انجام می دهم (م :‌شناسه)

خودآزمایی درس سوم : با رسم جدول بخش های اصلی جملات زبر را مشخص کنید. الف – هیزم شکن به جنگل می رود. ب – زبان یکی از جنبه های رازآمیز وجود انسان است.

جمله نهاد گزاره هیزم شکن به جنگل می رود زبان یکی از جنبه های رازآمیز وجود انسان است

متن زیر را اصلاح کنید. خانم سعیدی لیسانسیه ی زبان وادبیات فارسی است وی درباره این دیوان پروین اعتصامی شاعره ی مشهور ایران چنین گفت : ما مدینه ی فاضله ای از ارزش های اخلاقی را در دیوان پروین می بینیم.

خانم سعیدی لیسانس زبان و ادبیات فارسی است . وی درباره دیوان پروین اعتصامی شاعر مشهور ایران چنین سخن گفت : «ما مدینه ی فاضله ای از ارزش های اخلاقی را در دیوان پروین می بینیم.»

خودآزمایی درس چهارم : 1 – نام هر یک از اجزای جمله های زیر را بنویسید.

قدر وقت را بدانیم . مفعول + فعل تجربه های بسیاری از سفر برگرفتیم. / مفعول + متمم + فعل متصدی موزه جوانی بود سی ساله. / نهاد + مسند + فعل زندگی چیست؟ / نهاد + مسند + فعل کودکان داوطلب فروش «نشریه شمال» می شدند./ نهاد + مسند + فعل مرغان دریایی پریده بودند . / نهاد + فعل

2 – با هریک از فعل های زیر دو جمله بنویسید و اجزای آن را مشخص کنید.

می نشیند. کبوتر می نشیند ./ نهاد + فعل شکست : 1- شیشه شکست :/ نهاد + فعل غمت در دل می نشیند . / نهاد + متمم + فعل باد شیشه را شکست . / نهاد + مفعول + فعل می بینند . 1 – بچه ها برنامه ها را می بینند./ نهاد+ مفعول + فعل 2 – می دوخت : خیاط لباس را می دوخت : / نهاد + مفعول + فعل چرخ می دوخت . / نهاد + فعل چشم می بیند. / نهاد+ فعل

خود آزمایی درس پنجم 1 – با مراجعه به جدول نشانه گذاری در هر یک از عبارات زیر نشانه ی مناسب را بکار ببرید.

هنگامی که بخواهند از مزایای صرفه جویی و پس انداز سخن بگویند، معمولاً ضرب المثل «اندک اندک خیلی شود و قطره قطره سیلی» را بکار می برند. گاندی در حالی به وطن بازگشت ( 1917) که شهرت خاص و عام یافته بود. برای درست نوشتن باید واژگان مناسب اسم، فعل ، قید و صفت را خوب بشناسیم. عوامل مهم تربیت عبارتند از : خانواده ، مدرسه، معلم ، اجتماع ، کتاب و ..... دکتر محمد معین به سه زبان زنده ی دنیا آشنایی داشت : عربی، فرانسه و انگلیس به چهار زبان باستانی نیز مسلط بود : پهلوی، فارسی باستان، اوستا و سنسکریت، در دستور زبان و نیز لغت فارسی نظیر نداشت. از این جا در می یابیم که او چه پایگاه بلند علمی و ادبی داشته است. چند دکان کوچک نانوایی، قصابی، عطاری دو قهوه خانه و یک سلطانی .... مجموعه شهر را تشکیل می داد.

خود آزمایی درس ششم : 1 – شکل های مختلف یک زبان را نام ببرید.

گونه، لهجه، گویش

2 – تفاوت معنایی کلمه ی «زبان» را در نمونه های زیر بیان کنید.

خوراک زبان، «زبان» عضوی از بدن گاو گوسفند است. زبان رنگ ها، «زبان» بیانگر حالت های روحی و روانی است. زبان فارسی «زبان» وسیله ای برای ایجاد ارتباط و انتقال پیام است. زبان پرندگان «زبان» به معنی صوت ها و صداهاست.

3 – دو ساختی بودن زبان چه فایده هایی دارد؟

ویژگی دو ساختی بودن موجب می شود که زبان های انسانی به چنان امکانات پیچیده و گسترده ای دست یابند که نظیر آنها در زبان های دیگر هرگز یافت نمی شود.

4 – برای هر یک از ویژگی های زایایی و نا به جایی زبان دو مثال بزنید:

ویژگی زایایی : 1 – گل ها با نوازش نسیم در رقص شدند. 2 – سحرگاهان کودکی سرخ رو در افق شرق متولد شد. ویژگی نابه جایی : 1 – دیو سپید در برابر رستم قد علم کرد. 2 – ننه سرما بساط خود را در شهر پهن کرد

خود آزمایی درس هشتم : 1 – ساخت اول شخص مفرد را در هشت زمان از مصدرهای زیر را بنویسید.

مصدر زمان ها شخص خواسته شده ماضی  ساده ماضی استمراری ماضی بعید پذیرفتن اول شخص مفرد دوشخص مفرد سوم شخص مفرد پذیرفتم پذیرفتی می پذیرفتند می پذیرفتم می پذیرفتی می پذیرفتند پذیرفته بودم پذیرفته بودی پذیرفته بودند ماضی التزامی مضارع اخباری ماضی نقلی مضارع التزامی آینده پذیرفته باشم پذیرفته باشی پذیرفته باشند می پذیرم می پذیری می پذیرند پذیرفته ام پذیرفته ای پذیرفته اند بپذیرم بپذیری بپذیرند خواهم پذیرفت خواهی پذیرفت خواهند پذیرفت

2 – از فعل های نشسته است، می نگریست، نمی پذیرد، می رود، طبق نمونه، مصدر، بن ماضی، بن مضارع و صفت مفعولی بسازید.

فعل مصدر بن ماضی = مصدر (مرخم) بن مضارع صفت مفعولی آورده است آوردن آورد آور آورده ننشته است نشستن نشست نشین نشسته می نگریست نگریستن نگریست نگر نگریسته نمی پذیرد پذیرفتن پذیرفت پذیر پذیرفته می رود دویدن دوید دو دویده  3– فعل های زیر را با حفظ شخص به زمانهای گذشته ساده، نقلی ، بعید برگردانید و مشخص کنید و کدام فعل ها، پس از تغییر، شناسه ی دَ به Ø بدل شده است. می نویسد : ماضی ساده نوشت Ø نقلی نوشته است Ø بعید نوشته بود Ø می رود :-> رفت Ø -> رفته است Ø ->رفته بود Ø بروند : -> رفتند -> رفته اند-> رفته بودند خواهیم آمد : -> آمدیم -> آمده ایم -> آمده بودیم می آیند : -> آمدند -> آمده اند -> آمده بودند خواهند شنید : -> شنیدند -> شنیده اند -> شنیده بودند 4 – املای صحیح کلمات زیر را بنویسید. تهییه ی لباس ، تعیین قیمت، تحقیق و بررسی ، عماق دریا، تقدم دریا، نامه ی مزبور، راجب درس، تشکر و سپاسگزاری، مرحله اول، ملکوک گذشته . « تهیه لباس ، تعیین قیمت، تحقیق و بررسی، اعمال دریا، تلاطم دریا، نامه ی مزبور، راجع به درس، تشکر و سپاسگزاری ، وهله اول ، ملوک گذشته »

خود آزمایی درس نهم : 1 – با مقایسه دو نوشته زیر، تفاوت آنها را بنویسید. 1 – زبان و سینه اندیشیدن است. مردمی که زبانی پرمایه و توانا ندارد. از فکر بارور و زنده و آفریننده بی بهره اند، بنابراین هر قدر در تقویت این بنیاد مهم زندگی غفلت شود، در پرورش فکر مردم سهل انگاری شده است. کسانی که حد و رسم معانی کلمات و مرز آن ها برای خودشان روشن نیست چگونه می توانند درست بیندیشند و چه چیز را می توانند مطرح کنند؟ حاصل پریشانی فکری، بی گمان، پریشان گویی است.(مجله یغما، سال 35 ، شماره 2 غلامحسین یوسفی) 2 – غروب، غم رنگ و خونین و خورشید در زیر پلک غبار، اشک خونین می بارد، همهمه و قهقهه ها می زند، زمین می لرزد، طوفان در دشت نمی وزد و موج خون بر کناره و کرانه های گودال تا قله ی بلند تاریخ بالا می زند . زمین می لرزد، التهابی مبهم گسترده ی دشت را پوشانده است . آب ایستاده است و خاک موج برداشته.(سوگ سرخ، محمدرضا سنگری)

زبان نوشته ی اول علمی است و هر لفظی به معنای روشن حقیقی خود بکار رفته است. این نوشته صریح، دقیق ، گویا و بی ابهام است و برای انتقال مفاهیم علمی بکار رفته است. زبان نوشته ی دوم ادبی است . چون نویسنده با استفاده از آرایه های ادبی به توصیف پرداخته است. پیام نوشته نیز بطور غیرمستقیم و غیر صریح بیان شده است و آفرینش ادبی در نظر بوده است.

2 – نوع فعل های دو متن تمرینی قبلی را تعیین کنید.

است :‌مضارع / ندارد . مضارع (در مفهوم اخباری) اند : (در بی بهره اند) مضارع / شود:مضارع التزامی / شده است:ماضی نقلی/ نیست : مضارع / می توانند : مضارع اخباری /بیندیشند : مضارع التزامی / می کنند : مضارع التزامی / می بارد : مضارع اخباری /(فروکش) کرده است :‌ماضی نقلی / نمی وزد : مضارع اخباری / می زند و می لرزد:مضارع اخباری/ پوشانده است،ایستاده است و برداشته است : ماضی نقلی

3 – در نوشته های زیر غلط های املایی را بیابید و آن ها را اصلاح کنید.

او به پست کتاب دار و دبیرستان منسوب شده است. منسوب -> منصوب سهراب سپهری از شاعران مأثر است. مأثر -> معاصر حقیقت علم ، کمک به هم نوع جنس و کسب رضایت باریتعالی. خیش -> خویش.باری تعالا ->باری تعالی. سنگ های خورد را از زمین زراعی جم کرد.خورد -> خرد. جم -> جمع

خود آزمایی درس دهم : 1 – در جمله های زیر از مصدرهای داخل پرانتز فعل مناسب بنویسید.

مادر کودکش را (خوابیدن) -> خواباند. سخنان بزرگمهر را به اطلاع مردم ایران (رسیدن) -> (رساند یا رسانید) خود جگر دیو سپید مرا در چشم کاووس (چکیدن) -> (چکاند، چکانید) رستم بار دیگر رخش را تا محل حادثه (دویدن) -> (دواند یا دوانید) و به سرعت خود را به آن جا (رسیدن) -> (رساند یا رسانید)

2 – نوع فعل را از نظر گذر و ناگذر مشخص کنید.

در نویسندگی مهارت در پروراندن مطلب بسیار مهم است. -> گذرا به مسند نوشته خوب آن است که نویسنده مقصود خود را خوب بپروراند. -> جمله ی اول گذرا به مسند . جمله دوم گذرا به مفعول نویسنده خوب واقعیات را دقیق می بیند -> گذرا به مفعول

3 – هر یک از فعل های زیر را طبق نمونه به سه صورت مضارع التزامی ، ماضی التزامی و ماضی ساده بنویسید.

فعل مضارع التزامی ماضی التزامی ماضی ساده آورده است بیاورد آورده باشد آورد می  دود بدود دویده باشد دوید پذیرفته بود بپذیرد  پذیرفته باشد پذیرفت آمده بودند بیایند آمده باشند آمدند فکند بیفکند افکنده باشد افکند برده اند ببرند برده باشند بردند سازند بسازند ساخته باشند ساختند

خودآزمایی درس یازدهم : 1 – نمونه ای از ایات قرآنی را با راهنمایی معلم خود بیابید که در آن دو چیز مقایسه شده باشد.

خداوند گران مرتبه در مقایسه حل و باطل اینگونه تمثیل می آورد: خدا از آسمان آبی فرو فرستاد که در هر ورودی به قدر ظرفیتش سیل آب جاری شد و بر روی سیل کفی برآمد. چنانچه فلزاتی را نیز برای تجمل و یا برای اثاث و ظروف در آتش ذوب کنند مثل کفی بر آورد. خدا به مثل این برای حق و باطل مثل می زند که آن کف به زودی نابود می شود و اما آن آب و فلز که به خیر مردم است در زمین باقی می ماند. خدا مثلها را چنین می زند .(سوره رعد، آیه 17) همچنین است از مقایسه حکمت دهنده آن، تمثیل در شأن منافقان، تمثیل در ناپایداری دنیا و غیره .

2 – کاربرد درست کلمات زیر را بنویسید:

جاناً -> جانی ، دوماً -> دومی ، سوماً -> سومی، تلفناً -> تلفنی ، زباناً -> زبانی ، تلگرافاً -> تلگرافی ، باغات -> باغ ها، گرایشات -> گرایش ها

خودآزمایی درس دوازدهم : 1 – هسته این گروههای اسمی را مشخص کنید.(هسته ها در پرانتز قرار دارند)

همین دو( کتاب)جغرافی، (خانه) پدری، (عامل) مهم ترقی در جوانان، (سازمان )ملی توسعه و پیشرفت اقتصادی، هر (درخت) میوه دار، همه (کس) ، (آهنگ) های آسمانی، یک گله (گوسفند) ، هر پنج (دانش آموز).

2 - با یکی از راههای چهارگانه ای که خواندید اسم بودن واژه های زیر را ثابت کنید : اسم ها عبارتند از : پارچه ، قید، اصلی، معرفه دیوار، ساختمان ، شعر ، شعرا . چون :

لف: می شود آن ها را جمع بست. پارچه ها، قیدها، اصلی ها، معرفه ها ، دیوارها ، ... ب: آن و این می گیرند. آن پارچه، آن قید، آن دیوار ....... پ : ی نکره می گیرند : پارچه ای ، قیدی ، اصلی ای ، معرفه ای ، ...... ت : در جمله تعش می پذیرند‌:‌پارچه را خریدم ، فیلم اصلی است و ........... 3 - اسم های زیر را با علامت یا علامت های مناسب جمع ببندید: چشم -> چشم ها، چشمان / سبزی -> سبزی ها / عضو -> عضوها / عقاب -> عقاب ها ، زانو -> زانوها ،زانوان / فرمایش -> فرمایش ها / آشنا -> آشناها، آشنایان / ریاضی -> ریاضی ها / بانو -> بانوان / کافر -> کافران 4 – جمع های مکسر واژه های زیر را بنویسید. زمان -> ازمنه / قله -> قلل / شاهد -> مشهود، شواهد / عمل -> اعمال / دعا -> ادعیه / کاسب -> کسبه / نتیجه -> نتایج / ماده -> مواد / کافر -> کفار 5 – اسم های زیر ساده اند یا مرکب یا مشتق ؟ اسم های ساده :‌کاروان ، شتر ، زرافه ، کلاغ، چنار، پلکان، هوش ، ........ اسم های مرکب : قافله سالار، تک سوار، شترگاه و پلنگ اسم های مشتق : زاغچه ، زیره، لبه، جوشکار، جوشش، پاسبان، گریه . 6 – خاص و عام بودن اسم های زیر را ثابت کنید. اسم های زیر عامند : 1 – جمع بسته می شوند. 2 – «ی» نکره می گیرند 3 – بر همه افراد طبقه ی خود دلالت می کنند :آتش، هوا، افتخار، پول، هلاک، سگ، چاره، شمع و ......انگیزه. اسم های زیر خاصند : 1 –جمع بسته نمی شوند. 2 -«ی» نکره نمی گیرند 3 – بر فردی از افراد طبقه ی خود دلالت می کند : قاسم ، قاسم آباد، مریخ و بهرام ......

خود آزمایی چهاردهم : 1 – مفرد جمع های مکسر زیر را بنویسید.

احرار -> حر ، قلاع -> قلعه ، قرا -> قریه ، ادّله -> دلیل ، نسخ -> نسخه ، فلاسفه-> فیلسوف ، تجار -> تاجر ، مکاتیب -> مکتوب ، مکاتب -> مکتب ، رعایا -> رعیت ، نواحی -> ناحیه ، معانی -> معنی ، اجانب -> اجنبی ، اشیاء -> شیء

2 – صحیح کلمات زیر را بنویسید.

الف) استیفا از کار -> استعفا از کار ب) تمر یادبود -> تمبر یاد بود ج) خورده فروشی -> خرده فروشی د) روغن مایه -> روغن مایع

خود آزمایی درس پانزدهم : ( زبان شناسی چیست ؟( ۱ ) صفحه ۷۷
۱- زبان شناسی مثل همه ی علوم دیگر – از روش های رایج در تحقیقات علمی ( مشاهده ، تجربه ،‌آزمایش و فرضیه سازی ) استفاده
می کند .
۲- زبان شناسان برای حل مشکل دگرگونی زبان ،‌ عامل « زمان » را که موجب تحول وتغییر در زمان می شود ،‌کنار می گذارند و مطالعه ی تغییر و تحول زبان را به شاخه ای دیگر از زبان شناسی – به نام زبان شناسی تاریخی – می سپارند .
۳- مطالعه و تحقیق در یکی از گویش های مختلف جغرافیایی ،‌ اجتماعی و . . .
۴- باران ملایمی، نم نم می بارید ، به طوری که زمین را اندکی خیس می کرد .
- از این منطقه ، انواع خرما به دست می آید(به عمل می آید) و در آن حیوانات بسیار گوناگونی زندگی می کنند .
- بعد یوسف را به سرآن چاه بردند و لباس او را بیرون آوردند وبه کمرش طنابی بستند .
- وقتی به شهر بصره رسیدیم ، به علت فقر ودرماندگی به دیوانه ها شبیه بودیم و مدت سه ماه بود که موی خود را کوتاه نکرده بودیم .
۵ – بارانکی : مفرد ،‌ نکره ،‌عام ،‌مشتق / زمین : مفرد ،‌ جنس ،‌ عام ،‌ ساده
خرما : مفرد ،‌جنس ،‌ عام ،‌ساده / یوسف : مفرد ، شناس ، خاص ،‌ ساده
زمین : مفرد ،‌ جنس ،‌ عام ، ساده / بصره : مفرد ،‌ شناس ،‌ خاص ، ساده
برهنگی : مفرد ،‌ جنس ،‌ عام ،‌ مشتق / دیوانگان : جمع ،‌ جنس ،‌عام ،‌ ساده
۶ – در خط نسخ حروف وکلمات ،زاویه دار و یک نواخت است و حرف ها در کنار هم چیده می شوند ،‌در حالی که حروف و کلمات در خط تحریری منحنی ومتعادل اند . حرف ها با یک دیگر تناسب و تقارن دارند و بعضی حروف روی هم قرار می گیرند . در این خط به جای زاویه ی حروف از قوس استفاده می شود و حروف دندانه دارکشیده نوشته می شوند . به همین دلیل ،‌خط تحریری نسبت به خط نسخ سریع تر نوشته می شود و در زندگی کاربرد بیش تری دارد . البته هر دو خط جنبه ی کاربردی معمولی دارند و خط های هنری نیستند اما خط نسخ چون حروف را واضح و بر جسته نشان می دهد ، برای آموزش و چاپ آثار مناسب تر است . خط تحریری ، خط معیار به حساب می آید .
خود آزمایی درس شانزدهم : ( گروه اسمی ۲ ) صفحه ۸۱ و ۸۲
۱- کودک : همان کودک ،‌ هیچ کودکی ، یک کودک ، دومین کودک ،‌ کوچک ترین کودک ، کدام کودک ؟ چه کودکی ؟عجب کودکی !
کـار : آن کار ،‌هر کار ،‌ هزار کار ، آخرین کار ، سخت ترین کار ،‌چند کار ؟‌ عجب کاری !
نتیجه : این نتیجه ، فلان نتیجه ، یک نتیجه ، دومین نتیجه ، عالی ترین نتیجه ،‌ کدام نتیجه ؟ چه نتیجه ای !
داستان : همین داستان ، چند داستان ،‌ چهار داستان ،‌ اولین داستان ،‌ جذاب ترین داستان ،‌ چند داستان ؟ عجب داستانی !
۲ – صفت شمارشی سه ایالت اسلامی / صفت شمارشی پنج شهر مهم / صفت اشاره این نتیجه

صفت اشاره این منظور / صفت عالی بزرگ ترین روزنامه ی اجتماعی زمان خود / صفت اشاره آن چند روز اختفای خود

/صفت عالی کوبنده ترین مقاله ها / صفت اشاره این شهامت /صفت مبهم هیچ کس/ صفت تعجبی چه روزهای سختی

/ صفت اشاره آ ن روزها / صفت مبهم هیچ فرد یا گروهی /صفت مبهم چند گروه و دسته / صفت پرسشی کدام طرز تفکر

/ صفت اشاره آن سخت گیری آغاز کار / صفت مبهم هر دو / صفت شمارشی یک نکته
تذکر: نوک پیکان در نمودار پیکانی از وابسته به طرف هسته رسم می شود ! مثلاً در گروه اسمی : آن چند روز ، روز هسته است و بنابراین ابتدا نوک پیکان از چند (صفت مبهم) به طرف روز و سپس پیکان دیگری از زیر آن (صفت اشاره) به طرف میان پیکان چند روز رسم می کنیم .
۳ – شاید حیوانات بتوانند زبان یکدیگر را بفهمند و از طریق صداهایی که ایجاد می کنند ، با هم ارتباط برقرار نمایند . بارها شاهد بوده ایم که دو گربه وقتی که به هم می رسند ، صداهایی را رد و بدل می کنند ، از کجا معلوم است که این صداها نظام مند نباشد و زبان خاصی به حساب نیاید . اما تا آنجا که دانش بشری دریافته تا کنون، نشانه هایی از وجود زبانی نظام مند در میان حیوانات دیده نشده است ؛ یعنی ، اگر چه حیوانات صداهایی را با هم رد و بدل می کنند اما در این صداها ویژگی های زبان انسانی مانند دوساختی بودن ، نابجایی و زایایی – وجود ندارد . از طرف دیگر زبان انسان در زمان های مختلف دگرگون می شود وتغییر می کند اما زبان حیوان دگرگونی نمی پذیرد.
۴- جواهر ← جواهرات / ارباب ← اربابان / حور ← حوریان / مراسم ← مراسم ها
خودآزمایی درس هفدهم ( ساده نویسی ) صفحه ۸۸ و ۸۹
۱ – یکی از بهترین و مؤثرترین وسایل کسب مهارت در انواع نوشتن ، خواندن ،این است که مطالب گوناگون علمی ، ادبی وهنری را بخوانیم و نیز از خواندن مطالب فلسفی ودینی آموزنده و آگاهی دهنده دریغ نورزیم تا بتوانیم از این گونه مطالب در مواقع گوناگون استفاده کنیم .
- هنگام مطالعه بایدمطالب مورد نظر را به دقت بررسی کنیم ومورد تجزیه وتحلیل قرار دهیم ، همچنین نکات مهم را یادداشت وگرد آوری نماییم .
۲- به لطف خداوند ، سال ها به مطالعه و پژوهش در مثنوی معنوی مولوی سرگرم بودم . در این راه بارها به دشواری ها و پیچیدگی هایی برخورد نمودم و از طریق مراجعه به شرح و تفسیرهای گوناگون ، برخی از آن مشکلات حل شد و بعضی هم چنان باقی ماند .
۳- مستعمل : کهنه ، فرسوده / علی هذا : از این رو ، بنابراین(معین)،لاجرم،ازیرا(دهخدا) / کاندیدا : نامزد ، داوطلب
من غیر مستقیم : غیر مستقیم / علی کل حال :به هر صورت . در(به) هر حال / در مقطع کنونی :اکنون ، در حال حاضر .
۴ – (پاسخ زیر بازگردانی این داستان است و با شاخ و برگ دادن و توصیف مناظروجزئیات می توان نوشته را باز نویسی کرد.)
درزمان حضرت عیسی (ع) سه مرد هم سفربودند . در راهی به گنجی رسیدند . تصمیم گرفتند یکی را به شهر بفرستند تا غذایی تهیه کند. یکی از آنان به شهر رفت وغذایی خرید . با خود گفت : زهری در غذا بریزم تا ایشان بخورند وبمیرند وگنج برای من بماند. آن دو مرد دیگر هم بایک دیگر قرار گذاشتند چون رفیقشان برگشت و غذا را آورد او را بکشند تا گنج به ایشان برسد . چون آن مرد برگشت و غذای زهر آلود را آورد ، اورا کشتند . آن گاه غذا را خوردند و هر دو مردند . حضرت عیسی (ع) با حواریان از آن جا می گذشت . گفت : نگاه کنید که چگونه این سه مرد به خاطر حرص وطمع کشته شده وهر سه از گنج باز مانده اند . واین ماجرا برای کسانی که به دنیا و مال ومنال آن دل بسته اند درس عبرت است .
۵ – سهراب سرباز ارشد اردوگاه بود . / – بو علی سینا را می توان اعلم حکیمان ایران دانست .
- نزد خداوند کسی افضل است که ایمان قوی تر داشته باشد .
۶ – چند نامه برای دوستم فرستادم . چند کتاب مفید خریدم . ( صفت مبهم )
تا کنون به چند شهر مسافرت کردی؟ / چند دانش آموز در آزمون شرکت کردند ؟( صفت پرسشی )
۷ – فلان باغ را خریدم ،‌عجب منظره ی زیبایی دارد !،‌ شما باید همه شب مطالعه کنید .
هیچ کتابی را بی مطالعه رها نکردم . هر کاری رابا نام خداوند آغاز می کنیم .

خود آزمایی درس هجدهم ( گروه اسمی ۳ ) صفحه ۹۴
۱- این چهار دانش آموز زرنگ

وابسته ی پیشین(۱) وابسته ی پیشین (۲) هسته وابسته ی پسین
صفت اشاره صفت شمارشی اسم صفت بیانی (عادی )
این چهار دانش آموز ــ زرنگ

کـــدام کتـاب تــاریخ ؟

وابسته ی پیشین هسته وابسته ی پسین
صفت پرسشی اسم مضاف الیه
کـدام کتاب ــ تاریخ

همین دو رودخانه ییلاقی

وابسته ی پیشین (۱) وابسته پیشین (۲) هسته وابسته ی پسین
صفت اشاره صفت شمارشی اسم صفت بیانی ( نسبی )
همین دو خانه ی ــ ییلاقی

هر هفت روز هفته

وابسته ی پیشین (۱) وابسته پیشین(۲) هسته وابسته ی پسین
صفت مبهم صفت شمارشی اسم مضاف الیه
هــر هفت روز ــ هفته

۲ – گروه اسمی گروه اسمی

وابسته وابسته هسته هستـــه وابسته وابسته
صفت اشاره صفت شمارشی اسم اســم صفت مضاف الیه

آن دو پرنده فیلم ــِ تماشایی ــِ دیشب
همین پنج نفر کتابخانه ی ــِ بزرگ ــِ شهر
این چهار کتاب دانش آموز ــِ زرنگ ــِ مدرسه

۳ – از بین کلمه های ذکر شده ، تنها دو کلمه صفت بیانی نیستند : ۱ـ پنجم : صفت شمارشی ترتیبی (۲) .۲- دیگر: صفت مبهم .
حقّ گرفتنی ،‌ فرد هوشمند ،‌ سخن سنجیده ،‌ نکته ی جالب ، پند اخلاقی ،‌ انسان دانا ،‌ کار خوب ،‌ فرد کوشا ، محصل مؤدب ، آفتاب طلایی ،‌ گل زیبا ،‌ بند گسسته ، شخص زیرک ،‌ کتاب تاریخی

۴ –
فعل بن مضارع صفت فاعلی: الف ب پ
رفت رو رونده روا روان
خورد خور خورنده ۱ —- —-
گرفته است گیر گیرنده گیرا ۲ —-
می دود دو دونده —- دوان۳
سوخت سوز سوزنده —- سوزان ۴
داشت دار دارنده دارا ۵ —-
می دانند دان داننده دانا ۶ —-
گریست گری گرینده* —- گریان
گذشت گذر گذرنده گذرا گذران
۱ –خوران کاربرد ندارد،در واژه ی شیرینی خوران «ان»پسوند اسم مصدر است نه نشانه ی صفت فاعلی.
۲- گیران کاربرد ندارد و در واژه ای چون باج گیران «ان» پسوند جمع است و در منطقه ی باج گیران «ان» پسوند مکان است .
۳- «دوا»صفت فاعلی از «دو»نیست بلکه واژه ای بسیط به معنای دارو است .
۴-«سوزا»کاربرد ندارد .
۵- «داران » کاربرد ندارد و در واژه ای چون مال داران ، «ان» پسوند جمع است .
۶- «دانان» کاربد ندارد و در واژه ای چون حکمت دانان «ان»پسوند جمع است .
* «گرینده» چندان رایج و معمول نیست .—————————————————————-

۵ – تکلیف دانش آموزان می باشد .
۶ – شهر : شهر شلوغ ، شهر تهران / دریا : دریای بی انتها ،‌ دریای عمان / سینی : سینی مسی ،‌ سینی چای /
- انشا : انشای توصیفی ،‌ انشای دانش آموزان .

خود آزمایی درس نوزدهم ( خاطره نویسی ، یادداشت روزانه ) صفحه ۹۹
۱- فعالیت دانش آموزان است .
۲- تکلیف دانش آموزان است .
۳- فعالیت دانش آموزان است .
۴- فعالیت دانش آموزان است .

گروه اسمی (۱) گروه اسمی (۲)

وابسته هسته وابسته هسته وابسته وابسته
صفت مبهم اسم صفت بیانی اسم نشانه ی نکره صفت بیانی
فلان شاعر توانا گل ی زیبا
چند فیلم دیدنی جنگل ی دیدنی
هر سخن نیک کتاب ی مفید

خود آزمایی درس بیستم ( ضمیر ) صفحه ۱۰۳
۱- کتاب های شما را به امانت برده ام ← کتاب ها یتان را به امانت برده ام .
- برادر ایشان آمده بود و سراغ شما را می گرفت← برادر شان آمده بود و سراغتان را می گرفت .
- خیاط هنوز لباسش را حاضر نکرده است ← خیاط هنوز لباس او را حاضر نکرده است .
- به خوابی عمیق فرو رفته بود ،‌چنان که هر چه او را صدا می زدند .‌جواب نمی داد . ← به خوابی عمیق فرو رفته بود ؛ چنان که هر چه صدایش می زدند ،‌جواب نمی داد .
- نگاهتان می کردند ← به شما نگاه می کردند / شما را نگاه می کردند .
- خودت هم او را دیدی ؟ ← خود تو هم دیدیش ؟‌
- اگر او را ببینی ،‌ می شناسی ؟ ← اگر ببینیش ، می شناسی .
- داستانی را که خوانده بود .‌برای ما تعریف کرد . ← داستانی را که خوانده بود ،‌برایمان تعریف کرد .
۲- ایشان :مرجع ایرانیان/آن ها: مرجع ایرانیان / او: مرجع رستم / ــَ ش دربزرگش : مرجع رستم / آن ها : مرجع گرزوکمند ونیزه / ــَ ش در نهیبش : مرجع کشانی (اشکبوس) / ــَ ت در هماوردت : مرجع کشانی (اشکبوس ) / وی : مرجع رستم / م در نامم : مرجع رستم / م در مادرم : مرجع رستم / م در نامم : مرجع رستم / تو : مرجع اشکبوس
۳ - پدر هر شب که به خانه بر می گردد ،‌از کارش صحبت می کند . ← پدر هر شب که به خانه بر می گردد ،‌ از کار خود صحبت می کند .
- نباید به هر ناملایمی از دوستان خود برنجید . ← نباید به هر ناملایمی از دوستانتان برنجید .
- خودش این مطلب را به شما گفته است . ← او این مطلب را به خودتان گفته است .
- حرف آخرتان را بگویید . ← حرف آخر خود یا خودتان را بگویید .
- کارتان را که تمام کردید ،‌ به دوستانتان هم سری بزنید. ←کار خود یا خودتان را که تمام کردید به دوستان خود یاخودتان هم سری بزنید .
- آیا این کتاب خودش بود ؟‌ ← آیا این کتاب او بود ؟‌
۴ – تکلیف دانش آموزان است .
۵ – آیا چگونه به مدرسه می روی ؟ ← چگونه به مدرسه می روی ؟ یا آیا به مدرسه می روی ؟
آیا کی برای اردو آماده شویم ؟ ←کی برای اردو آماده شویم ؟
چه کسی آیا به کمکش می شتابد ؟‌ ← چه کسی به کمکش می شتابد ؟

خود آزمایی درس بیست ودوم ( نامه نگاری (۱) ).صفحه ۱۱۶ و ۱۱۷
۱- فعالیت دانش آموزان است .
۲- فعالیت دانش آموزی است .
۳ – الف ) این نامه تاریخ ندارد .نویسنده نام و نشانی خود را نیز در آن ذکر نکرده است . موضوع نامه مشخص نشده است . عنوان نامه باید پیش از کلمه ی احترام باشد .پایان نامه اسم وامضا ندارد .
ب )‌ این نامه تاریخ و موضوع ندارد . لحن آن هم از ادب واحترام به دور است (لحن آمرانه است ) . این طور به نظر می رسد که نویسنده ،‌ به زیر دست خود نامه نوشته است . آغاز و پایان نامه نیز محترمانه نیست . محل امضا کلمه ی تشکر آمیز ندارد .
۴ – الف ) این کتاب را امروز خریدید ؟ ← این را امروز خریدید ؟ ( تبدیل صفت به ضمیر )
ب) نثر کدام کتاب ساده تر بود ؟ ← نثر کدام ساده تر بود ؟‌ ( تبدیل صفت به ضمیر )
پ ) چه می خوانید ؟← چه مطلبی را می خوانید ؟ ( تبدیل ضمیر به صفت )
ت) ارزش کدام را بیشتر می دانید ؟ شعر عارفانه یا عاشقانه را ؟ ← ارزش کدام شعر را بیشتر می دانید ؟ شعر عارفانه یاعاشقانه را ؟
ث ) کتاب را چند خریدید ؟ ← کتاب را چند ریال خریدید ؟ ( تبدیل ضمیر به صفت )
ج ) آن که به تو سلام کرد ، برادرم بود . ←آن شخصی که به تو سلام کرد ،‌ برادرم بود . ( تبدیل ضمیر به صفت )

خود آزمایی درس بیست وسوم ( گروه قیدی ) صفحه ۱۲۰
۱- آن شب اصلا از حرف های او سر در نیاوردم .
قیدها : ۱- آن شب ( قید بی نشانه ،‌مشترک با اسم ) ۲ – اصلا ( قید نشانه دار ،‌ تنوین دار )v حرف های آن روز پدر ،‌کاملابه مجید قوت قلب داده بود. کاملا ( قید نشانه دار ، تنوین دار )v قرار بود همان روز صبح ،‌مجید با اتوبوس به تهران برود .
الف) همان روز صبح ( قید بی نشانه ،‌مشترک با اسم )
ب) با اتوبوس (قید نشانه دار ، دارای حرف اضافه «متمم قیدی»)
پ) به تهران ( قید نشانه دار ، دارای حرف اضافه «متمم قیدی» )
همه ی مشق ها را با دقت کاقی نوشته بود .
با دقت کافی : ( قید نشانه دار ،‌دارای حرف اضافه « متمم قیدی » )v همه جا را به سرعت گشتیم ؛‌از هر کسی سراغ کتاب را گرفتیم ؛ متأسفانه نتوانستیم پیدایش کنیم ؛ هر جا که می رفتیم، کتاب فروش می گفت : « تاهمین یکی دو ساعت پیش داشتیم .» با ناراحتی به خانه برگشتیم .
الف ) به سرعت : قید نشانه دار ،‌ پیشوندی
ب) متأسفانه : قید بی نشانه ،‌ مشترک با صفت
پ ) هر جا : قید بی نشانه ،‌مشترک با اسم / هم چنین می توانیم بگوییم که در اصل « به هر جا ، بوده است »
( متمم قیدی )
ت ) تا همین یکی دو ساعت پیش : قید نشانه دار ،‌متمم قیدی .
ث ) با ناراحتی : قید نشانه دار ،‌پیشوندی .
ج )به خانه : قید نشانه دار ،‌ متمم قیدی .
۲-دو روز قبل : دو روز قبل به دیدار او رفتم / خیلی خوب : او خیلی خوب فوتبال بازی می کرد .
همین جا :‌ قرار است همین جا مدرسه ای بسازند / دلاورانه : آن ها دلاورانه با دشمن جنگیدند .
سریع : پروین سریع کتاب هایش را برداشت . / دیروز ظهر : سعیـد : دیروز ظهر سعید را دیدم .
یک ساعت بعد : یک ساعت بعد نظرش تغییر کرد .
نکته : قید های مختص دو گونه هستند:۱-نشانه دار مثل اصلاً،یقیناً،کاملاًو…۲-بی نشانه مثل هرگز،همیشه،ناگهان و …
۳ –                                                               به نام خدا

جناب آقای احمدی ،‌دبیر محترم زبان و ادبیات فارسی
دانش آموزان سال اول دبیرستان دکتر شریعتی جلسه ی پرسش وپاسخ درسی را روز یکشنبه ۵/۹/۸۰ ساعت۴ تدارک دیده اند . از شما استاد گرامی استدعا داریم ،‌در صورت امکان با شرکت در این جلسه ما را از وجود خود بهره مند سازید .

با سپاس ،

دانش آموزان سال اول دبیرستان دکتر شریعتی

                                                                   باسمه تعالی                                         22/2/1390

تقاضای اشتراک مجله ی رشد جوان
سردبیر محترم مجله ی رشد جوان
با سلام و احترام
این جانب ملیکا حسابی ، دانش آموز سال اول دبیرستان دکتر حسابی شهرستان شیراز تقاضای اشتراک آن مجله ی ارزشمند را دارم . لذا خواهشمندم در مورد در خواست این جانب اقدام لازم به عمل آید . ضمنا فر م تکمیل شده ی اشتراک و فیش بانکی ضمیمه ی درخواست است .

با تشکر :

 ملیکا حسابی

۵-
شکل مکتوب شکل ملفوظ
نیایش
سینی
دیانت
پیاز
دیار نییایش/niyayes —- یک «ی» بیشتر تلفظ می شود.
سینی /sini—-تفاوتی ندارد.
دییانت diyanat/—- یک «ی» بیشتر تلفظ می شود.
پییاز /piyaz—- یک «ی» بیشتر تلفظ می شود.
دییار /diyar—- یک «ی» بیشتر تلفظ می شود.

خود آزمایی درس بیست وچهارم ( زبان سناسی چیست ؟ ۲ ) صفحه ۱۲۵
۱- مطالعه ی صداهای زبان و قواعد ترکیب آن ها به منظور ایجاد ساخت های آوایی زبان را « واج شناسی » گویند .
۲- ‌بخش صرف به بررسی وطبقه بندی تکواژها و چگونگی ساخت واژه ها ( مشتق ، مرکب وساده ) می پردازد .
در بخـش نحو ،‌شـیوه ی ترکیـب انواع کلمات تا سطــح گروه یا جمـله مطرح می شـود و آن گاه گروه ها به گروه های اسـمی ،‌ فـعلی و حرف اضافه ای(قیدی) و جمله ها به انواع ساده ،‌مرکب ،‌ شرطی ، امری و بیانی تقسیم می گردند .

۳- در این سطح ، معنای انواع تکواژها ، کلمه ها ،‌گروه ها و جمله ها وروابط معنایی آن ها بررسی می شود . در معنا شناسی از یک طرف معنای تکواژها ،‌ واژه ها و جمله ها و . .. توصیف می گردد .از طرف دیگر، حوزه ی معنایی کلمه ها مشخص می شود .
۴- کتاب ومدرسه : تضمن ( شمول معنایی ) ؛ کتاب از لوازم مدرسه است .
ورزش و فوتبال :‌تضمن ( شمول معنایی ) ؛ ورزش شامل فوتبال نیز هست .
هست و نیست :‌تضاد ؛ دو کلمه ی متضادند .
خانه و منزل :‌ مترادف ؛ تا حدودی هم معنی اند .

۵-
قیدها نوع قیدها نوع
از بینوایی
در فصل زمستان
یکتا
در این حین
از کوهستان نشانه دار ، متمم قیدی
نشانه دار ، متمم قیدی
بدون نشانه ،‌ مشترک با صفت
نشانه دار ،‌ متمم قیدی
نشانه دار ،‌ متمم قیدی
در آب
اینک۱
در جوی
از غایت احتیاج و سرما
تیز۲
در وی نشانه دار ، متمم قیدی
بی نشانه مشترک با اسم
نشانه دار، متمم قیدی
نشانه دار ،‌متمم قیدی
بی نشانه مشترک با صفت
نشانه دار، متمم قیدی

۱- اینک ضمیر اشاره : مصغر این است که اشارت به قریب و نزدیک باشد . این است . ( فرهنگ معین ) : بدو گفت اینک سر دشمنت/که او بد سگالیده بُد بر تنت .به معنی اکنون قید است.
۲- تیز : سریع (قید است.) در صورتی که تیز چنگال را ترکیب وصفی مقلوب بدانیم ، تیز صفت خواهد بود : چنگالِ تیز

۶-v اگر له او چیزی نمی گویید ، لااقل علیه او حرفی نزنید .v شاهد نه له متهم چیزی می گفت نه علیه او .

خود آزمایی درس بیست وپنجم ( نامه نگاری (۲)) صفحه ۱۳۱
۱- تکلیف دانش آموزان است .
۲- تکلیف دانش آموزان است .
۳- واج : عبارت است از کوچک ترین و احد صوتی زبان که سبب تمایز معنایی می شود . واج جنبه ی ملفوظ و گفتاری زبان است .
حرف : کوچک ترین واحد نوشتاری زبان است که شکل مکتوب دارد ؛‌بنابراین ،‌ حرف ،‌گونه ی نوشتاری واج یا صداست ، به بیان دیگر ،‌ حرف به اعتبار خط است ، و جنبه ی نوشتاری دارد ولی واج به اعتبار زبان و صوت آن است . یک واج الزاما معادل یک حرف نیست ؛ مثلا واج / z / در زبان نوشتاری فارسی به شکل های زیر می نویسند .یعنی نماینده ی چند حرف زیر است :
ث
واج / z / ز واج /s / س
ض ص

۴- بازرس ، نتیجه ی تحقیقاتی را که انجام گرفته است ، به اطلاع حضار رسانید .– من نیز ضرب المثلی را که دوستم به کار برده بود ، در نوشته ام به کار بردم .

خود آزمایی درس بیست وهفتم ( نقش نما ) صفحه ۱۳۹
۱- اگر : پیوند وابسته ساز / که : پیوند وابسته ساز / یا :‌ پیوند همپایه ساز / و : پیوند همپایه ساز
اما : پیوند همپایه ساز / در صورتی که : پیوند وابسته ساز / با آن که : پیوند وابسته ساز
۳- اولین روزی که به (برای ) دیدن دوستم رفتم ، او را در مزرعه سرگرم کار دیدم .
فردوسی سی سال از عمر گران بهای خود را صرف سرودن شاهنامه کرد .
علامه دهخدا امثال وحکم فارسی را در چهار جلد نوشت .
نهاد ،کلمه یا گروهی از کلمات است که درباره ی آ ن خبر می دهیم .
۳-ایران ،ای ایران ، همیشه آزاد و آباد باش . ایرا ن = منادا
مردم ایران، صمیمی ومهربان اند ایران = مضاف الیه
او پس از سال ها به ایران بازگشت . ایران = متمم
ایران را آباد کنیم . ایران= مفعول
فردوسی ،ای فردوسی ، همیشه تو را دوست خواهیم داشت . فردوسی = منادا
شاهنامه ی فردوسی یکی از افتخارات ادبیات فارسی است . فردوسی = مضاف الیه
ایستادگی را باید از فردوسی آموخت . فردوسی = متمم
جوانان ما باید فردوسی را خوب بشناسند . فردوسی = مفعول
ادبیات ، ای ادبیات ،تو آیینه ی تمام نمای فرهنگ ما هستی . ادبیات= منادا
درس ادبیات فارسی را جدّی تر بگیریم . ادبیات = مضاف الیه
دلم برای ادبیات می تپد . ادبیات = متمم
ادبیات ارزشمند کشور خود را بهتر بشناسیم . ادبیات = مفعول
۴- نمونه ی یک آغاز : « هر چند مشغله های زندگی فرصتی باقی نگذاشته است اما لحظاتی به فکر دوستی قدیمی چون تو بودن ،‌ موجب نشاط روح من می شود . » یا« مدتی است که از دوری تو ناراحتم وهمیشه در فکر توهستم . اندوه دلم جز با نوشــتن نامه درمان نمی پذیرد . چند روزی بیشتر نیست که از تو جدا شده ام اما دوری تو مرا می آزارد .»

نمونه ی یک پایان : « حرف زیاد است ومجال نامه محدود ؛ بهتر است کلام را کوتاه کنم و در انتظار فرصتی بمانم که بتوانیم یک دیگر را ببینیم و مفصل صحبت کنیم . »یا «دوست دارم بیشتر بنویسم وبیشتر با تو درد دل کنم اما چه کنم که قلم را یارای این همراهی وزمان را مجال این قلم نیست . تو را به خدا می سپارم .»

خود آزمایی درس بیست وهشتم ( خلاصه نویسی ) صفحه ۱۴۹
۱- الف ) مشورت با خردمندان در واقع شریک شدن در اندیشه ی آن ها ست . یا هرکه درکارهای بزرگ با خردمندان مشورت کند درواقع شریک عقل آن ها می شود .
ب ) زیاد خواندن ، نشان دانشمندی نیست ، بلکه راه وروش صحیح دانستن مهم است . یا دانشمند واقعی کسی نیست که زیاد کتاب خوانده و از همه بیشتر معلومات داشته باشد بلکه کسی است که در تحصیل علم و ادب با شیوه ای درست قدم بردارد و آن را صحیح به کار ببرد .
پ ) خرد سبب هدایت انسان می شود و جاهلان خود را از این نعمت بی بهره ساخته اند ./خرد چراغی راهنما در راه زندگی انسان است ، بی خردان ازاین چراغ بی بهره هستند .
۲- تکلیف شب دانش آموز است ، که می توانند از منابع زیر کمک بگیرند :
۱- هفت پیکر نظامی ۲- داستان های دل انگیز ادبیات فارسی ؛ زهرا کیا ( خانلری ) ۳- قصه های خوب برای بچه های خوب ؛  مهدی آذر یزدی ( داستان خیروشر )

        تهیه کننده : سکینه اسحاقی      گروه زبان و ادبیات فارسی شهرستان بهشهر

بازنگری و ویرایش: علی  جانپورطاهر    اردیبهشت 90